Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Dom „Nad Zdrojami” Szczawnica

Dom „Nad Zdrojami” Szczawnica

Po prawej w rogu wysokie kwiaty za którymi widać schody prowadzące przed parterowy długi budynek z czerwonym daszkiem i tarasem z barierkami u góry, przed którym stoją w rzędzie opuszczone parasole. Poniżej dwa rzędy murków z kamieni z trawnikiem w środku. 
Na wprost białe budynki z jaskółkami w dachu. Piętro i poddasze przyozdobione drewnianymi elementami. Przed nimi duży plac wybrukowany kostką. Na około rosną wysokie drzewa.

Plac Dietla 1, 34-460 Szczawnica Region turystyczny: Pieniny i Spisz

tel. +48 185400422
Okazałą willę w stylu szwajcarskim wybudowano w 1863 roku na miejscu wcześniejszej altany zdrojowej, z ujęciami wód „Stefan” i „Józefina”. Willa, przy wejściu do Parku Górnego, przez cały czas pełniła rolę domu zdrojowego z pijalnią wód. Przez pewien czas mieściła się w niej również Komisja Zdrojowa.

Lecznicze własności szczawnickich źródeł doceniono już na początku XIX wieku. W 1810 roku przeprowadzono pierwszą analizę wód. Źródło „Józefina” dzierżawił od rządu austriackiego góral Józefa Zachwieja, który sprzedawał wodę butelkowaną, a w 1820 roku odsprzedał źródło Janowi Kutscherze. Nowy właściciel zbudował nad źródłem mały pawilon ze studnią i ławkami oraz dwa domy dla kuracjuszy. W 1822 roku osunięcie ziemi odsłoniło dwa źródła. Zdroje i zabudowania w 1828 roku zakupili Józefina i Stefan Szalayowie, nadali źródłom swoje imiona i na miejscu pawilonu w latach 1839–1840 postawili kolumnowo-arkadowąaltanę. W 1863 roku Józef Szalay wybudowaną na jej miejscu dwupiętrową willą według własnego projektu, zdobioną misterną snycerką. W latach 70. XIX wieku w pijalni zamontowano pompę. W 1897 roku na elewacji pojawiły się malowidła z patronkami górników i zdrojów – świętymi Kingą i Barbarą.

W latach 1931–1934 pijalnię zmodernizował Adam Stadnicki. Źródło „Józefina” było nieczynne od lat 70. XX wieku, w 1984 roku zamknięto całą pijalnię, a wodę wydawano w sąsiedniej kawiarni Café Helenka, działającej na miejscu dawnej Galerii Spacerowej, wzniesionej w latach 1857–1858, między Domem „Nad Zdrojami” a willą „Szwajcarka Górna”. Około 1960 roku galerię zabudowano i otwarto w niej kawiarnię.

Po pożarze w 2002 roku, willę rozebrano w 2006 roku. W 2008 roku rodzina Mańkowskich, spadkobiercy hrabiego Adama Stadnickiego, którzy odzyskali dobra i ziemie w uzdrowisku oraz działali na rzecz przywrócenia Szczawnicy statusu „Królowej Polskich Wód”, odbudowali ją w oryginalnym stylu i kształcie. Dziś na parterze willi działa stylowa pijalnia wód mineralnych z sześcioma źródłami, a na piętrze galeria, w której urządzane są sezonowe wystawy.


Powiązane treści