Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Cerkiew świętych Kosmy i Damiana Banica

Cerkiew świętych Kosmy i Damiana Banica

Drewniana cerkiew. Wnętrze prezbiterium, bogaty ikonostas i polichromie.

Banica 35, 38-315 Uście Gorlickie Region turystyczny: Beskid Sądecki i Niski

tel. +48 183516524
Dawna greckokatolicka cerkiew parafialna w Banicy powstała około połowy XVIII wieku, od 1947 roku jest rzymskokatolickim kościołem parafialnym.

Obecna świątynia z 1797 roku o cechach tradycyjnej zachodniołemkowskiej architektury cerkiewnej, jest czwartym obiektem w tym miejscu, z których pierwszy wzniesiono w XVI wieku. To cerkiew drewniana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej o ścianach obitych gontem. Nie jest to cerkiew orientowana, zwrócone jest na południe kwadratowe prezbiterium z zakrystią przykrywa dach namiotowy, a wydłużoną nawę połączoną z babińcem dach dwuspadowy, blaszano-gontowy. Wieżę i dachy wieńczą trzy makowice z pozornymi latarniami, makowiczkami i krzyżami. Od północy wznosi się izbicowa wieża o pochyłych ścianach, konstrukcji słupowej, oszalowana gontem, na dole otoczona zachatą. W 1898 roku cerkiew gruntownie przebudowano. Nawę wydłużono w kształcie prostokąta i połączono z babińcem, zmieniono też kształt dachu. Przy zamkniętym trójbocznie prezbiterium znajduje się zakrystia konstrukcji szkieletowej. W XX wieku cerkiew kilkukrotnie remontowano.

We wnętrzu, w XIX wieku pomalowanym na niebiesko, uwagę zwraca kompletny, rokokowy ikonostas z lat 1757 i 1787 oraz carskie wrota z XVII wieku. Są tu cenne ikony z przełomu XVI i XVII wieku, z wizerunkami apostołów i Deesis (cenna ikona Chrystusa Tronującego), z 1702 roku ze świętym Michałem Archaniołem oraz Chrystus w grobie z 1837 roku. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny w kształcie konfesji z baldachimem z początku XIX wieku, a w nawie dwa barokowe ołtarze boczne, z obrazami Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z początku XIX wieku i współczesnym Matki Boskiej Częstochowskiej. Antepedium zdobią barokowe malowidła, jest też ludowy krucyfiks z XVIII wieku.

Teren przycerkiewny otacza niski, kamienny murek z bramą-dzwonnicą, w którego obrębie zachowała się pozostałość kamiennej chrzcielnicy z 1696 roku.


Powiązane treści